དཔལ་ལྡན་རྩ་བའི་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ། །

巴丹雜威喇嘛仁波切

具德根本上師寶

བདག་གི་སྤྱི་བོར་པདྨའི་གདན་བཞུགས་ལ།།

達個髻沃貝梅墊秀拉

請住我頂蓮座上

བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་རྗེས་བཟུང་སྟེ། །

嘎珍欽布郭內即嵩迭

以大恩德攝受我

སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་བསྩལ་དུ་གསོལ།།

固頌突即鄔竹雜杜梭

賜身語意之悉地

⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯

དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ཨུ་དུམ་ཝ་ར་འདྲ། ། 

達究涅嘎屋敦瓦拉札

暇滿難得猶如優曇花

རྙེད་ན་དོན་ཆེན་ཡིད་བཞིན་ནོར་ལས་ལྷག །

涅那敦千宜欣諾雷拉

既得大義超勝如意寶

འདི་འདྲ་རྙེད་པ་ད་རིས་ཙམ་ཞིག་ལ། །   

迪札涅巴達瑞贊西拉

獲得如是此身唯一回

དོན་ཆེན་གཏན་གྱི་འདུན་མ་མི་སྒྲུབ་པར། །

敦千滇既敦瑪密竹巴

若未成辦究竟大義果

དོན་མེད་ཆུད་ཟར་གྱུར་པ་བདག་ཅག་ལ། ། 

敦梅去薩久巴達加拉

我等無義虛度此人身

དཀོན་མཆོག་ཀུན་འདུས་བླ་མའི་ཐུགས་རྗེས་གཟིགས། །

袞秋袞杜喇美突傑西

三寶總集上師悲眼視

དལ་འབྱོར་དོན་ཡོད་བྱེད་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །

達究敦由切巴欽吉洛

願獲暇滿實義求加持

八無暇中思維餓鬼方面，我們亦以四個部分來觀察：一、餓鬼所處的環境；二、餓鬼眾生的身相；三、餓鬼眾生的痛苦；四、餓鬼眾生的壽量。

1、餓鬼所處的環境：寸草不生，遍地砂礫灰石，到處是燒焦的槁木，四周即便長出植物，亦皆生毒刺，所有的水都乾涸了，這種環境在人間是沒有一個東西跟它相提並論的，若要勉強舉例說明則好比遭受核彈、原子彈轟炸過的地方，非常淒慘。雖然口渴難當，卻喝不到一滴水，如是苦果主要是因為吝嗇、貪心的共業所造成。人世間很多貪官汙吏都生在此處，現在社會上有些人，利用職務上管理財物的方便而貪汙，為了貪圖一點現世短暫的蠅頭小利，其結果是後患無窮，未來世生在這樣的環境當中，求出無期。

2、餓鬼眾生的身相：如同風乾的舊骷髏般，像枯槁的蘑菇般，其頭大如茶壺，喉嚨細如馬尾尖的毛，肚大如山谷，手腳細如乾草，走路的聲音如拉動五百輛車輪的聲音，走路時手腳的關節都會冒出火星，非常的可怕。

3、餓鬼眾生的痛苦：夏季感覺月光十分炎熱；冬季感覺陽光十分寒冷，他們的感覺都是顛倒的，所以備感痛苦；有時從遠處看是風吹楊柳，浪灑青山，一副清涼景象，檀香等樹清脆碧綠，結滿果實，蹣跚前往，到了近前都已乾枯成了用來生火的樹幹了；有時看到遠處青青的河流，已僵直的肢體艱難地支撐著巨大的肚子，痛苦而疲憊的前往，等到到達河邊，水全已乾涸，本已飢渴的痛苦上更加痛苦。即使喝到一些水也無法填飽他的肚子，就算喝到一些水稍感飽足，但是剎那間體內烈火熾燃，口、眼、鼻也噴出火焰，一切心肺等五臟六腑全部焚燒，令他們生起極大的苦惱。對於餓鬼的眾生而言，最好的食物為人類的鼻涕、糞尿等，但有時連這些也無法吃到、喝到。餓鬼眾生也有很多種，這裡我們僅略述。

4、餓鬼的壽量：以人的年壽來計算的話，大概是億萬年上下，有的或多、或少。

在此我們要不斷地仔細思維觀察，如果生在餓鬼道的話，環境如何，我們受得了嗎？餓鬼眾生的身體是什麼樣子？餓鬼眾生的痛苦為何？餓鬼眾生的壽量又為何？在這些方面仔細的觀察思維─觀察修，當強烈的感覺出來的時候，保持在這樣的狀態，若無法繼續思考，身體感覺較累而又生不起分別念時，就在無分別當中安住─安定修，以這兩種方式來輪流觀修。

當我們瞭解到餓鬼眾生的苦後，一方面要了知人身可貴，必須善加利用，一方面提醒自己絕不可生起吝嗇、貪心等惡念。如此深深的思維、體會，則自然對餓鬼的眾生特別生起慈悲心，然後將觀修‘暇滿難得’等所修的功德，迴向給以餓鬼為主的天下所有眾生，但願一切有情遠離苦因及苦果，獲得無上圓滿的佛果。

請大家一起回向：

བསྔོ་སྨོན།

迴向偈 

བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །

索南德以湯皆瑟巴涅

此福已得一切智

ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ཏེ། ། 

托內逆比札南潘協迭

摧伏一切過患敵

སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་རྦ་ཀླུང་འཁྲུགས་པ་ཡི། །

傑嘎納齊瓦隆徹巴以

生老病死猶波濤  

སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བར་ཤོག །

斯比措利卓瓦卓瓦效

願度有海諸有情